INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w 1971 r. w XVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kundzicz Tadeusz (1747–1829), profesor Szkoły Głównej Litewskiej, biskup sufragan trocki. Ur. 25 XI w Kryniczynie (pow. Birże), syn Marcina. Pochodził ze szlacheckiej rodziny Deszkiewiczów vel Daszkiewiczów h. Pogonia IV, z której wydzieliły się rodziny Kundziczów i Poczobuttów. Nauki pobierał w Grodnie, następnie w Akademii Jezuickiej w Wilnie. Profesję zakonną złożył w r. 1762. W ciągu 5 lat wykładał poetykę w niższych klasach kolegium jezuickiego w Wilnie. Uzyskał stopień doktora nauk wyzwolonych i filozofii. Po kasacie zakonu jezuitów w ciągu lat 3 był wiceprofesorem matematyki wyższej stosowanej w Szkole Głównej Litewskiej (dawna Akademia Jezuicka), a w r. 1780 – zapewne dzięki protekcji rektora M. Poczobutta – mianowany profesorem zwycz. tegoż przedmiotu. Podobno był wtajemniczony w roboty spiskowe przedinsurekcyjne w Wilnie, ale 17 (28) XII 1794 r., w czasie składania przez ludność Wilna przysięgi homagialnej Katarzynie II, czytał rotę przysięgi i miał stosowne do okoliczności kazanie. W r. 1796 biskup J. N. Kossakowski, za poparciem M. Repnina, mianował K-a kanclerzem kurii biskupiej, pod warunkiem rezygnacji z probostwa międzyrzeckiego (pow. Wołkowysk). Prócz tego K. posiadał koadiutorię probostwa Św. Trójcy w Wilnie (przed 1789 proboszczem był M. Poczobutt); kanonię inflancką uzyskał przed r. 1796; do kanclerstwa kurii należało probostwo w Cudzieniszkach w pow. wileńskim.
W czasie reorganizacji Szkoły Głównej Lit. w r. 1803 K. został przeniesiony, wbrew własnej woli, na emeryturę. W t. r. był jednym z cenzorów ksiąg, a w l. 1803–7 – prefektem seminarium kandydatów do stanu nauczycielskiego przy Uniw. Wil., również prowizorem bursy Korsakowskiej. Jako profesor-emeryt dwukrotnie (1807 i 1810) przeciwstawiał się wyborowi Jana Śniadeckiego na rektora uniwersytetu. Wizytował szkoły w gub. mińskiej, mohylowskiej i witebskiej. W r. 1809 został członkiem kapituły wileńskiej z tytułem kanonika, w 1808 mianowany sufraganem trockim, w 1816 konsekrowany jako biskup anastasjopolitański. W l. 1810–2 rządził diecezją wileńską w imieniu nieobecnego biskupa H. Stroynowskiego. Po śmierci Stroynowskiego (1815) administratorem diecezji został mianowany metropolita S. Siestrzeńcewicz (zm. 1826), ale faktycznie rządził K. jako wikariusz generalny; ustąpił w r. 1821. Podobno za odę na cześć Siestrzeńcewicza i na jego wniosek otrzymał wysoki Order Św. Anny I kl. (1819). Dn. 25 VI 1828 r. celebrował uroczyste nabożeństwo podczas obchodów 250-lecia Uniw. Wil. Zmarł 15 I 1829 r. w Wilnie. Wg opinii S. Jundziłła, K. był mało obeznany z przedmiotem, który w ciągu dwudziestu kilku lat wykładał. Obowiązki profesorskie pełnił niedbale. O ile wiadomo, nie ogłaszał prac naukowych z matematyki. Natomiast w l. 1802–28 ukazało się kilkanaście wydań jego Gramatyki francuskiej krótko zebranej.
Bratankiem K-cza był ksiądz Jan Kundzicz, znany z patriotycznej postawy w r. 1831, proboszcz oszmiański, który później działał w Galicji jako Jan Deszkiewicz-Kundzicz (zob.).

Estreicher, XVI 449; XXIV 390; Estreicher, XIX wiek, II 76, 526, VI 434; Enc. Org.; Lietuvių Enciklopedija, XIII 354; Podr. Enc. Kośc.; W. Enc. Ilustr.; Janowski, Słownik bio-bibliogr. Uniw. Wil., s. 237; Uruski; – Baliński M., Dawna Akademia Wileńska, Pet. 1862 s. 336; Bieliński J., Stan nauk matematyczno-fizycznych za czasów Wszechnicy Wileńskiej, W. 1890 s. 45; tenże, Uniw. Wil., I 115, 324–5, 331, II 67, 195–8, 826, III 585, 609; Jankowski Cz., Powiat oszmiański, Pet. 1897 II 255–6; Jundziłł S., Kilka ułamkowych wiadomości o osobach i zakładach naukowych, w: Pismo zbiorowe wileńskie, Wil. 1859 cz. 2 s. 118–9; Kurczewski J., Biskupstwo wileńskie, Wil. 1912 s. 65, 89, 123; tenże, Kościół zamkowy, Wil. 1910–6 i 327, III 421, 440, 442, 445–8; Mościcki, Gen. Jasiński, s. 114; Żytkowicz L., Rządy Repnina na Litwie, Wil. 1938 s. 66, 211, 259–60; – Jundziłł S., Pamiętniki, Kr. 1905 s. 64, 92–3; Malinowski M., Księga wspomnień, Kr. 1907 s. 85; – „Kur. Lit.” 1819 nr 164.
Leonid Żytkowicz

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.